Monety całkiem wymyślone
Dodajemy tu „Spis“ znaleziony po znanym numizmatyku Kaz. Stronczyńskim.
Spis monet całkiem wymyślonych albo naśladowanych stemplem, rżniętym nie podług oryginałów, a stąd mniej więcej od oryginałów odstępującym, ze zbioru po niegdyś Pułkowniku Przeszkodzińskim.
A. Monety naśladowane.
- Grosz Kazimierza Wielkiego, Krakowski, wykonany podług niedobranego rysunku w dziele Czackiego.
- Talar Zygmunta I. z r. 1529 z napisem: Deus in virtute tua laetabitur Rex, wykonany podług rysunku w Munzbuchu Hamburskim w r. 1631.
- Talar Zygmunta Augusta z r. 1574, z podobnym napisem, wykonany podług dzieła powyższego.
Uwaga: Zdaje się, że podane talary nigdy nie istniały i w Münzbuchu powyższym zamieszczone zostały szóstaki, bite z wywołanych półgroszków Świdnickich, w znacznie powiększonych figurach, jak się to i z innemi monetami często w podobnych książkach trafiało. Takiż dukat z r. 1529: Deus in virtute tua laetabitur rex, dobrze jest znanym. Szóstak z r. 1547, z podobnym napisem nie daje się widzieć po zbiorach, ale wybicie onego, bardzo łatwo przypuścić uważając, że król Zygmunt August podobne szóstaki, z lichego srebra, a tem samem większe i cięższe od innych, jeszcze w r. 1562 wybijał. - Talar Zygmunta Augusta, w r. 1564 wykonany podług rysunku w Numizmatyce krajowej Bandtkiego, który to ostatni podług oryginału niegdyś Gwalberta Pawlikowskiego sporządzonym został.
- Talar Stefana Batorego z r. 1578, wykonany podług rysunku w Müinzbuchu Mnichowskiem w r. 1597, fol. 70 — verso — większe części rysunków, w tem dziele zamieszczonych, odznaczają się szczególną niezgrabnością i niepodobieństwem do oryginału.
- Półtalar Stefana, bez liczby roku, wykonany podług rysunku w dziele Czackiego.
- Talar Zygmunta III., z r. 1590, z orłem, wykonany podług Münzbuchu Hamburskiego w r. 1831.
- Półtalar Michała Korybuta, Elbląski, podług rysunku w Czackim, lecz znacznie zmniejszony.
- Złotówka Augusta III., w r. 1762 podług rysunku w Czackim.
B. Monety całkiem wymyślone.
- Dukat króla Aleksandra, wykonany na pamięć podług wzmianki bardzo ogólnej w Kronice Kromera i wzorów wziętych z półgroszków tego króla.
- Talar Zygmunta I. 1535. Zupełnie wymyślony. — Strona główna tego talara ryta podług groszy króla Zygmunta, bitych dla ziem pruskich w latach 1530 i 1531, strona zaś odwrotna podług podwójnego dukata z r. 1535.
- Półtalar Zygmunta I., z r. 1532. Zupełnie wymyślony. — Popiersie na tym półtalarze rżnięte podług szóstaków ziem pruskich z r. 1534 i 1535, których rysunek bardzo niezgrabnie naśladuje, — herby na stronie odwrotnej podług dukatów pojedyńczych króla Zygmunta, napis podwójnego dukata.
- Talar Zygmunta Augusta, Litewski, z popiersiem. Zupełnie wymyślony. — Popiersie na tym talarze naśladowane jest z licznych monet króla Zygmunta Augusta. Strona zaś odwrotna wzięta jest bez odmiany ze znanego półkopka z r. 1564, zwanego zwykle talarem.
- Półtalar, powyższemu talarowi zupełnie odpowiedni.
- Półtalar Zygmunta Augusta, z r. 1546, z napisem: Deus in virtute tua laetabitur rex. — Podobny talar, a jak się raczej domyślać należy szóstak, zamieszczony jest, jak się wyżej rzekło, w Münzbuchu Hamburskim z r. 1631, ale tamten ma na sobie rok 1547.
- Piętnastogroszówka, czyli ćwierćkopek Zygmunta Augusta, z roku 1565. Zdaje się, że stempel do tej monety rznięty został na pamięć podług znanych półkopków czyli talarów w przypuszczeniu, że i ćwierćkopki istnieć były powinny lub z wiadomością, że jeden taki w zbiorze Cesarskim we Wiedniu istnieje, bo w rzeczy samej znajduje się w powyższym zbiorze ćwierćkopek króla Zygmunta Augusta, ale ten nie mógł służyć za wzór do wybicia niniejszego egzemplarza; cyfra bowiem XV w Wiedeńskim gabinecie wieniec laurowy przedziela, tu zaś znajduje się nad wieńcem.
- Talar Stefana Batorego, z r. 1579, z herbem i cyfrą Piotra Zborowskiego. Talar ten zrobiony został podług rysunku w Münzbuchu Mnichowskim z r. 1597, fol. 70. b. m. — na tamtym jest herb Leliwa i rok 1580, a nie ma cyfry. P. Z. Kompozycja tego talara sprzeczną jest z datami historycznemi, podług których Piotr Zborowski dopiero w r. 1580 rządy mennicy objął.
- Talar Stefana Batorego z r. 1581, z herbem Glaubicz, także z datami historycznemi sprzeczny, gdyż Rokossowski, podskarbi, który powyższego herbu używał, umarł w r. 1580. Rysunek do tego talara wzięty z talarów króla Stefana z r. 1580, ale niezgrabnie naśladowany.
- Talar podług stopy Rzeszy (Reichsthaler) króla Michała, zrobiony podług tak zwanych dwuzłotówek, a wybity w Bydgoszczy przez podskarbiego Morsztyna i przez stany Rzeczypospolitej nieprzyjęty.
- Szóstak, trojak, dwugroszówka, grosz z powyższemi talarami odpowiednio komponowany podług monet Jana Kazimierza. Na wszystkich powyższych monetach, równie jak na talarze, zamiast herbu Podskarbiego Morsztyna, Leliwa, rytownik przez niedopatrzenie się samą tylko gwiazdkę umieścił.
- Półtalar króla Jana III Strona główna tej monety narysowana jest podług Talara Gdańskiego, odwrotna podług Tynfów z r. 1577. Rytownik nie zamieścił na nim roku, aby go więcej przybliżyć do całkowitych talarów, które takiej daty na sobie nie noszą.