WSTĘP

Rokokowa rzeźba, wywodząca się ze Lwowa i dla której Lwów był centrem, zwróciła już dawniej uwagę historyków sztuki: J. Bołoza-Antoniewicza, J. Piotrowskiego, ks. Żyły, a w ostatnich czasach A. Bochnaka i Z. Hornunga. Uznawano jej wysoki poziom, jej siłę ekspresji, głębię nastroju religijnego sięgającego niekiedy ekstazy, wreszcie wdzięk. Nie zdołano jednak związać z nazwiskami twórców licznych jej zabytków, znajdujących się w kościołach Lwowa i okolicy oraz w dalszych stronach. 

Zestawienie porównawcze licznych zabytków rzeźby tego okresu zawdzięczamy p. dr A. Bochnakowi, który wprost dokonał estetycznego odkrycia lwowskiej rzeźby rokokowej, a zarazem oświetlił ją znakomicie ze stanowiska historyka sztuki, przeprowadzając analizę jej form, wskazując na wpływy i przypuszczalne środowisko artystyczne, z którego wyjść musieli jej twórcy. Lecz p. Bochnak sam, rzucając niejeden snop światła na ciemne dotąd problemy lwowskiej rzeźby rokokowej, wzywa lwowskich historyków sztuki do podjęcia badań bardziej szczegółowych, które by między innymi wyjaśniły kwestię autorstwa najważniejszych dzieł rzeźby tego okresu. 

Studium moje ma na celu scharakteryzowanie i podkreślenie głównych cech rokokowej plastyki lwowskiej oraz związanie jej z osobami poszczególnych twórców. Praca ta tylko w części dała się dokonać, i świadom jestem licznych jej luk i niedociągnięć. Zbyt mało, mimo usilnych starań, dało się odszukać materiałów archiwalnych, które by równoważyły bogaty materiał zabytkowy i przynosiły wiadomości, dotyczące genezy poszczególnych dzieł rzeźby. Zdekompletowane księgi kościelne nie dostarczają prawie nigdy dat urodzin i śmierci poszczególnych artystów, a chronologię ich działalności ustalić możemy zwykle tylko pośrednio i w przybliżeniu. Wydobycie na jaw nazwisk snycerzy jest najczęściej rzeczą szczęśliwego przypadku. Nie jest wykluczone także, źe w świetle przyszłych, bardziej szczegółowych badań może ulec sprostowaniu niejeden szczegół, w każdym razie zaś spodziewać się należy licznych uzupełnień przez przyszłych badaczy. Brak szczegółowych faktów starałem się częściowo przynajmniej wypełnić zbadaniem tła społecznego plastyki lwowskiej okresu rokokowego oraz wyśledzeniem dziejów wewnętrznej dekoracji najważniejszych kościołów, w których przechowane są interesujące nas zabytki.

Nie miałem też możności objęcia mą pracą wszystkich zabytków plastyki lwowskiego rokoka. Starałem się drogą samodzielnych poszukiwań uzupełnić zebrany przez p. Bochnaka materiał zabytkowy. Wyczerpanie materiału musiałaby jednak poprzedzić inwentaryzacja zabytków rzeźby na znacznym obszarze, objętym zasięgiem wpływów artystycznego centrum lwowskiego. Dokonania jej nie należy się prawdopodobnie rychło spodziewać. 

Wydawnictwo niniejsze poprzedziły w toku studiów nad rokokową rzeźbą lwowską ogłoszone komunikaty w Sprawozdaniach Towarzystwa Naukowego we Lwowie (Rocznik XV, zeszyt 1: Mistrz lwowskich figur dominikańskich, zeszyt 2: Przeistoczenie katedry za arcybiskupa Sierakowskiego i ówcześni rzeźbiarze lwowscy) oraz w Sprawozdaniach z czynności i posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności (r. 1936, nr 2: Rokokowe antependia fundacji Mikołaja Potockiego). Treść ich jednak włączona w obecną pracę ulec musiała w niektórych kierunkach zmianom i korekturom w miarę pogłębiania przedmiotu. 

We Lwowie, 15 kwietnia 1936 roku.