Wojciech WEISS (1875-1950), Studnia ze źródłem pośród pól, ok. 1908

olej, tektura; 12,5 x 21 cm;
sygn. p. d.: WW; na odwrocie owalna pieczęć i nr 000681

Motyw studni często pojawia się w sztuce na przestrzeni wieków, a co za tym idzie posiada złożoną symbolikę. Studnia jako źródło wody żywej często rozumiana jest jako symbol wtajemniczenia i poznania prawdy o życiu. W okresie Młodej Polski motyw studni staje się szczególnie wymowny. Ogromną rolę odgrywa tu cykl obrazów Jacka Malczewskiego z lat 1905-1906 o charakterze narodowo-martyrologicznym.
U Wojciecha Weissa motyw studni widać w obrazach powstałych głównie w latach 1905-1912 czyli w tzw. Białym okresie jego twórczości, kiedy to malarstwo Weissa wykracza poza modernistyczną melancholię podążając ku całkowitej afirmacji życia. Artysta często przebywa w Kalwarii Zebrzydowskiej i tam powstają pełne słońca i optymizmu kompozycje malarskie. W malowanych wówczas krajobrazach rozpościerających się wokół domu, dominuje bryła Klasztoru Ojców Bernardynów, drewniana bramka prowadząca do ogrody oraz drewniana obudowa polnego źródła, z którego rodzina artysty i okoliczni mieszkańcy czerpali wodę.
Z całą pewnością umiejscowienie ciemnej struktury studni w rozsłonecznionym letnim pejzażu posiada także swój wymiar symboliczny. Białe obłoki suną po błękicie nieba, sumarycznie potraktowane pola i zarośla tworzą kulisy sceny czerpania wody ze studni, przy której widać postać kobiety pochyloną nad lustrem wody. Z jednej strony mamy tu do czynienia z codzienną czynnością życia na wsi a z drugiej strony, przywołanie symboliki, refleksji nad sensem ludzkiej egzystencji w sytuacji zapatrzenia w wodne zwierciadło.
Obserwując ten obraz można również doszukiwać się pewnych analogii ze słynną kompozycją „Spowiedź” Wlastimila Hofmana i jej baśniowo-fantastyczną narracją.