POZNAŃ, ODOLANÓW, MIĘDZYCHÓD, MIĘDZYRZECZ, KOŚCIAN, BABIMOST, BUK, WSCHOWA, KROBIA, KROTOSZYN, OBORNIKI, OSTRZESZÓW, PLESZEW, POZNAŃ, SZAMOTUŁY, ŚREM, ŚRODA, WRZEŚNIA. – Wykaz główny akuszerek okręgowych okazuiący kwotę, iaką na każdą z nich wypadała z podziału składek pobieranych od chrztów i ślubów na wsparcie akuszerek, za rok 1825. Dz. Urz. Królewskiey Regencyi w Poznaniu nr 37/1826; st. bdb.
W Wielkim Księstwie Poznańskim po wojnach napoleońskich wprowadzono publiczną służbę akuszerek. Powiaty podzielono na obwody akuszerskie obsługiwane przez jedną akuszerkę, o jednym i o drugim decydowała administracja. Było to zgodne z polityką armii pruskiej, która jako jedyna posiadała całkowicie zależne od siebie państwo. Chodziło jej o pobór rekruta. W jego przypadku nie było ważne jakiego Muttersprache używał, ani też czy pochodził z prawego, bądź nieprawego łoża. Miał jako żołnierz walczyć za króla pruskiego. Faktycznie rozbudowana bardzo mocno sieć akuszerek była swoistego rodzaju policją ciążową. Jej zakres wykraczał poza odbieranie porodów. Odnotowywała każdą ciążę małżeńską i pozamałżeńską. Donosiła też o nielegalnych praktykach przerywania ciąży, za co karano, zwłaszcza tzw. babki. O ile tych praktyk nie wyeliminowano do zera, to na pewno zredukowano do minimum. W Królestwie Polskim były one powszechną praktyką. Większa dzietność w Wlk. Ks. Poznańskim była w żywiole polskim. Starczyło go na polonizację miast, np. Ostrów Niemiecki stał się Ostrowem Wielkopolskim, ale też na emigrację zarobkową do Berlina i Westfalii.
Wymienione są 162 akuszerki, które otrzymały po 16 reichstalarów i 14, które za dodatkową pracę w innym aniżeli swoim okręgu dostały 10 reichstalarów: wykaz akuszerek liczy 7 str. Dodatkowo w dokumencie jest o pożarze w dzielnicy żydowskiej w Szamotułach, który pochłonął 48 domów, ze stajniami i stodołami, przez co pogrążył w nędzy 155 rodzin, 35 chrześcijańskich i 155 żydowskich.
