Henryk Berlewi, Figury geometryczne, l. 20. XX w.

węgiel, kredka, papier, 26 x 18,5 cm (w świetle passe-partout) na odwrociu pieczęć: ATELIER BERLEWI/Etude CHAPELLE PERRIN FROMANTIN VERSAILLES

pochodzenie: Mes Chapelle, Perrin, Fromentin, Versailles, 17 lutego 1974.; Crait + Müller, Paryż; kolekcja prywatna, Łódź

Henryk Berlewi (1894 Warszawa – 1967 Paryż) – ukończył studia w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. Swoją edukację kontynuował kolejno w Akademii Sztuk Pięknych w Antwerpii oraz w paryskich École des Beaux-Arts i École des Arts Décoratifs. W 1913 wrócił do Polski i podjął trzyletnie studia w warszawskiej Szkole Rysunkowej pod kierunkiem Jana Kauzika. Początkowo w jego sztuce dominowały motywy wywodzące się z kultury żydowskiej. Ważną i graniczną datą w sztuce Berlewiego był rok 1922, kiedy to wyjechał do Berlina, gdzie kontakt z teoriami konstruktywizmu i suprematyzmu wywarł na jego poglądy artystyczne ogromny wpływ. Był blisko związany z El Lissitzkim, ale miał również okazję poznać Laszlo Moholy-Nagy’a, Hansa Richtera czy Theo van Doesburga. Podczas swojego pobytu w Niemczech sformułował zasadę mechanofaktury (1923), ogłoszoną w Polsce w 1924 roku. Podstawową zasadą tej teorii było odrzucenie iluzji przestrzennej w malarstwie na rzecz zaakcentowania dwuwymiarowości płótna.
Henryk Berlewi jest głównym przedstawicielem awangardowej abstrakcji geometrycznej w Polsce. W tym okresie artysta ograniczył gamę barwną w swoich zrytmizowanych i geometrycznych kompozycjach do czerni, bieli i czerwieni. Był członkiem Grupy Kubistów, Konstruktywistów i Suprematystów „Blok” (1924-1926). W 1928 roku uczestniczył w warszawskim Salonie Modernistów. W tym samym roku wyjechał do Paryża gdzie mieszkał już do końca życia. W tym czasie w jego sztuce widoczne jest odejście od estetyki awangardowej na rzecz sztuki portretowej. Malował również akty. Do zasad mechanofaktury powrócił w drugiej połowie lat 50., wpisując się ponownie w nurt sztuki abstrakcyjnej.