Piotr Michałowski (1800 Kraków – 1855 Krzyżtoporzyce), Huzar, ok. 1850-55

akwarela na podrysowaniu ołówkiem, papier, 42 × 31 cm w świetle oprawy
Mistrzowsko opanowany motyw jeźdźca na koniu, samotnie idącego, galopującego albo wspiętego lub stojącego przewija się przez całą artystyczną twórczość Piotra Michałowskiego. Od konnych portretów znajomych, poprzez zapoczątkowany w Paryżu cykl Kirasjerów, konne wizerunki dawnych rycerzy, huzarów, kawalerzystów czy wizerunki jadącego konno Napoleona, aż po cykl hetmański, który artysta zamierzał malować do wawelskich komnat. W swoich hippicznych ujęciach Michałowski inspirował się do dawnymi tradycjami malarskimi, w szczególności twórczością van Dycka czy Velazqueza. Prezentowana w katalogu akwarela została namalowana przez Michałowskiego w ostatnim okresie jego życia, między 1850 a 1855 rokiem, kiedy to przebywał już na stałe w Krakowie, sprawując urzędnicze funkcje. "W ciągu bardzo krótkiego czasu Piotr Michałowski uzyskał niezwykłą biegłość w ramach obranego gatunku, stając się cenionym specjalistą w wąskiej specjalności akwarelowych scen (…). Jego ówczesne niewielkie dziełka charakteryzują się swobodną, wyraźnie kierunkową kompozycją, perfekcyjnym rysunkiem i delikatną gamą. Barw. Stopień wykończenia jest zróżnicowany, od precyzyjnie, choć w pełni po malarsku oddanych szczegółów pierwszego planu, po rozpływające się w barwnej mgle tło. (…) Szczegółowe badania potwierdziły informacje przekazane przez córkę artysty, Celinę Michałowską na temat znacznych cen, jakie uzyskiwały akwarele jej ojca, wahających się od 150 do 550 franków." J. K. Ostrowski, „Pomiędzy Paryżem i galicyjską prowincją. Malarska droga Piotra Michałowskiego.", [w:] A. Zeńczak, „Piotr Michałowski 1800–1855”, Muzeum Narodowe w Krakowie, 2000, s. 22. Przedstawiona postać huzara w austriackim umundurowaniu przywodzi skojarzenia z inną pracą Piotra Michałowskiego „Huzar” wykonaną piórkiem znajdującą się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie (nr inw. Rys. Pol. 1957). [w:] „Piotr Michałowski 1800 – 1855”, Wystawa dzieł artysty w dwusetna rocznicę urodzin, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2000, s. 308, kat. 309