Przezdziecki Aleksander, Rastawiecki Edward. Wzory sztuki średniowiecznej i z epoki Odrodzenia po koniec wieku XVIII w dawnej Polsce. Wydawane przez... Seria I. Warszawa i Paryż 1853-1855. Zakład chromolitograficzny M. Fajansa. Drukarnia Józefa Unger, frontispis (chromolitografia), kart tekstu [127], tablic rycin 40 (w miejsce 47, chromolitografie Maksymiliana Fajansa); tablic rycin 4 (litografie czarno-białe), 28 cm, oprawa z epoki półskórek ze złoceniami, brzegi kart marmoryzowane, zachowana przednia okładka zeszytowa.
Monumentalne wydawnictwo wydawane przez Aleksandra Przezdzieckiego i Edwarda Rastawieckiego, prezentujące wybrane zabytki sztuki polskiej od średniowiecza do XVIII wieku. Dzieło, wydawane zeszytami, było jednym z największych i najkosztowniejszych przedsięwzięć wydawniczych na rynku polskim w XIX wieku.
Tekst równolegle w języku polskim i francuskim. Ozdobę dzieła stanowią chromolitografie (m.in. Henryka Waltera) wykonane według rysunków W. Gersona, B. Podczaszyńskiego, L. Łepkowskiego, K. Balickiego, J. Wojnarowskiego, J.A. Drewaczyńskiego, L. Dembowskiego, Wł. Łuszczkiewicza). Seria pierwsza opisuje m.in.: Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, Kielich Św. Wojciecha w Trzemesznie, Relikwiarz Katedry Kujawskiej, Grobowiec Bolesława Śmiałego w Ossyachu, Portrety Św. Wojciecha i Św. Stanisława, Ornat perłowy w Częstochowie, Talerz emaliowany króla Aleksandra, Skrzyneczkę na klejnoty królowej Bony, Klejnoty po Zygmuncie I, Oprawę od książki Zygmunta Augusta, Ołtarzyk hebanowy w skarbcu Częstochowskim, Buławy hetmańskie; Ornat Kmity z męczeństwem św. Stanisława, Pochwę od szabli hetmana Żółkiewskiego.
Stan zachowania: otarcia i zaplamienia oprawy, brak 7 chromolitografii i 4 kart tekstu, ryciny i karty z tekstem poprzestawiane przez introligatora, na kartach miejscami nieznaczne zabrudzenia i charakterystyczne zażółcenia.
Lit.: A. Banach, Polska książka ilustrowana 1800-1900, poz. 47.