Ostatnio oglądane
Zaloguj się aby zobaczyć listę pozycji
Ulubione
Zaloguj się aby zobaczyć listę pozycji
Warto przyjrzeć się bliżej twórczości czterech z nich, których obecne na aukcjach grafiki mogą stać się perełkami w kolekcji i niezwykłą ozdobą wnętrza.
Albrecht Dürer był najwybitniejszym malarzem i grafikiem niemieckim okresu renesansu. Urodził się 21 maja 1471 roku w Norymberdze. Ojciec Dürera, również Albrecht, urodził się w węgierskiej wsi Eytas. W roku 1467 przybył do Norymbergi, gdzie zajął się złotnictwem. Albrecht był trzecim z osiemnaściorga dzieci. Jego brat, Hans Dürer, również poświęcił się sztuce, pracując na dworze króla Zygmunta Starego w Krakowie. Albrecht Dürer (ojciec), kształcił syna w swoim zakładzie złotniczym już od wczesnej młodości. Ponieważ ojciec uczył się swego fachu u mistrzów niderlandzkich, stąd młody Albrecht od początku poznał tradycyjną sztukę niderlandzką i zaznajomił się z techniką rytu, co miało ważny wpływ na jego dalszy rozwój artystyczny. W 1494 roku ożenił się z Agnes Frey, wybraną przez ojca córką rzemieślnika. Małżeństwo pozostało bezdzietne.
Po wybuchu zarazy w Norymberdze w roku 1494 Dürer uciekł do Włoch, po swojej podróży zwrócił się ku tematom humanistycznym. W 1498 wykonał pierwszy cykl graficzny, dużych rozmiarów drzeworyty na temat "Apokalipsy". Był to z jego strony rozrachunek z duchem średniowiecza. Cykl ten stał się sławny w mgnieniu oka. W latach 1508-09 powstało główne dzieło religijne Dürera - "Ołtarz Hellera".
W 1509 roku jego artystyczne zainteresowania zwróciły się przede wszystkim ku grafice. Grafiki Dürera mają co najmniej takie samo znaczenie jak jego malarstwo. Ugruntowały jego międzynarodową sławę oraz jeszcze za jego życia znalazły tak wielu naśladowców oraz kopistów, że po śmierci mistrza wdowa musiała bronić się przed fałszerzami. Arcydziełem są stworzone w latach 1513-14 miedzioryty: "Rycerz, śmierć i diabeł", "Św. Hieronim w celi" oraz "Melancholia I". W latach 1523-28 ukazały się traktaty Dürera: "Nauka o mierzeniu" i "Cztery księgi o proporcjach". Były one wynikiem jego długoletnich studiów i służyły jako podstawa nauki malarstwa. Albrecht Dürer pozostawił ok. 350 drzeworytów, ponad 100 miedziorytów i rycin, a także ponad 1000 rysunków i akwareli. Uchodzi za mistrza drzeworytu i miedziorytu, w których osiągnął wrażenie przestrzennej jedności i trójwymiarowości, podobnej do uzyskanej w malarstwie. Pracował srebrnym ołówkiem, pędzelkiem, tuszem, piórkiem i węglem. Artysta zmarł w wieku 57 lat, 6.04.1528 roku w Norymberdze.
Salvador Dali urodził się 11 maja 1904 roku, w Figueres, niewielkim, hiszpańskim miasteczku rolniczym u podnóża Pirenejów, w pobliżu granicy francuskiej. Jako dziecko zamożnego notariusza spędzał swoje chłopięce lata w rodzinnej okolicy oraz w nadmorskiej posiadłości rodziców. Młody Dali uczęszczał do Akademii Sztuk Pięknych San Fernando w Madrycie. Do wczesnych sukcesów artysty należą wystawa w Barcelonie (1925 r.) oraz wystawienie trzech obrazów na trzeciej Międzynarodowej Wystawie Carnegie w Petersburgu (1928 r.). W kolejnym roku miejsce miała wystawa prac Dalego w Paryżu. Był to również rok przyłączenia się malarza do grupy surrealistów, której przewodził były dadaista, Andre Breton. W tym samym roku spotkał Galę Elurad, która stała się jego kochanką, muzą oraz menadżerem. Dali szybko stał się liderem ruchu surrealistycznego, jednak już w 1934 r. został wyrzucony z grupy.
Salvador nosił charakterystycznie zawinięte wąsy i ubierał się jak dandys. Podczas konwersacji wplatał słowa w kilku językach, przez co wiele jego rozmówców przyznawało, że trudno było im się z nim porozumieć.
Od 1940 roku Dali zmierzał ku nowemu stylowi, znanemu jako okres klasyczny. Dali i Gala podczas II wojny światowej przenieśli się z Europy do USA, gdzie w 1941 r. odbyła się wystawa retrospektywna dzieł malarza (Muzeum sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku). Salvador Dali powoli oddalał się od surrealizmu. Namalował 18 płócien koncentrujących się na historycznych i religijnych tematach. W 1974 r. Dali otworzył Teatro Museo Dali w Figueres.
Twórczość Dalego wyraźnie odzwierciedlała rosnące znaczenie podświadomości w sztuce nowoczesnej. Jego surrealistyczne prace wpłynęły m.in. na rozwój pop-artu, zaś nacisk na szczegółowość i czystość linii wyznaczyły alternatywną ścieżkę ekspresji w sztuce modernistycznej. Obrazy Dalego wyraźnie pokazały ludziom zaskakujące relacje między światem rzeczywistości i światem iluzji. Malarz jest uważany za ojca surrealizmu, mało kto jednak wie, że Dali był również pisarzem, rzeźbiarzem, pisał scenariusze do filmów, a także zajmował się projektowaniem biżuterii dla Coco Chanel. To właśnie on zaprojektował obecne logo lizaków marki Chupa-Chups. Po śmierci swojej ukochanej Gali artysta zaczął popadać w obłęd i cały czas pogrążał się w swoim szaleństwie, głęboko wierząc w to, że jest nieśmiertelny. Często odwadniał się, aby wywołać stan sztucznej hibernacji. W 1984 roku przeżył pożar w swoim domu w Pubol. Większość ostatnich lat życia spędził w odosobnieniu. Zmarł 23 stycznia 1989 roku w Figueres w związku z niewydolnością serca oraz powikłaniami oddechowymi.
[NIEMCEWICZ Julian Ursyn]. Z Zbioru Xiąg Jul Ursin Niemcewicza.
Franciszek Starowieyski, Fala - edycja Dar Natury
Rafał Olbiński (ur.1943), Midsumer Marriage
Aleksandra WALISZEWSKA (ur. 1976), Bez tytułu, 2017/2022
Marc Chagall urodził się 7 lipca 1887 roku w ubogiej rodzinie chasydzkich Żydów w Łoźnie (obecnie Białoruś). Był najstarszym z dziewięciorga dzieci. Ojciec przyszłego artysty, Chaskiel Szagal, był sprzedawcą śledzi, matka, Feige-Ite, była analfabetką zajmującą się rodziną. Malarz w swojej twórczości pomimo biedy często wracał do sielankowego okresu dzieciństwa. Chagall upodobał sobie w swoich obrazach postacie, które obdarzone są darem latania i unoszą się beztrosko nad wiejskimi pejzażami. Rodzina, mimo ubóstwa, inwestowała w rozwój artysty. Przyszły artysta uczęszczał do Chederu, uczył się malarstwa u miejscowego nauczyciela Jehudy Pena. Dzięki staraniom matki uczęszczał także do publicznej szkoły miejskiej, gdzie uczył się rosyjskiego, gry na skrzypcach i rysunku.
Pierwszym sukcesem Chagalla było otrzymanie stypendium umożliwiającego wyjazd do Paryża, gdzie związał się z modną wówczas grupą artystów skupionych wokół dzielnicy Montparnasse. Cztery lata później Marc Chagall miał już pierwszą wystawę indywidualną w popularnej wówczas berlińskiej galerii "Der Sturm". Wrócił w rodzinne strony, gdzie został komisarzem sztuk pięknych w obwodzie witebskim i założył Akademię Sztuk Pięknych w Witebsku. Poślubił swoją pierwszą żonę – Bellę, również Żydówkę, pochodzącą z jego rodzinnych stron. W późniejszych latach został zmuszony opuścić Rosję z powodu tematyki jego prac, która kłóciła się z nową ideologią sowiecką. Następnie wraz z rodziną osiedlił się w Paryżu. W 1935 przybył do Polski, gdzie zetknął się z antysemityzmem. Dwa lata później otrzymał obywatelstwo francuskie. Z tego okresu pochodzi seria artykułów, poezji i pamiętników pisanych w języku jidysz, które ukazywały się głównie w prasie. W 1941 wyjechał wraz z rodziną do USA i osiedlił się w Nowym Jorku, gdzie mieszkał do 1948 roku.
Twórczość tego wybitnego artysty nie daje się przypisać do jednego konkretnego nurtu malarstwa. Malarz z chęcią czerpał inspiracje z najbliższego otoczenia. Jako swoich modeli przedstawiał bardzo często członków rodziny, zaś tłem wszystkich scen jest Witebsk. Od dziecka fascynował się także wszystkim, co wiązało się z motywem cyrku. W sztuce Chagalla widoczne są również bardzo wyraźne wpływy judaizmu. Motywy żydowskie stanowiły często tło dla wypowiedzi artystycznej malarza. Malarz zmarł 28 marca 1985 w Saint-Paul-de-Vence we Francji. Został pochowany na miejscowym cmentarzu.
Pablo Picasso urodził się 25 października 1881 roku w Maladze. Jego ojciec był malarzem, kuratorem lokalnego muzeum i zarazem nauczycielem rysunku. Na początku drogi artystycznej Pablo Picasso kształcił się w Hiszpanii, a następnie od 1900 roku w Paryżu. Artysta zaliczył też krótki epizod nauki w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych, skąd jednak został szybko wydalony za niestosowne zachowanie.
Prace Picassa z lat 1901 – 1904 określa się jako okres błękitny. Wziął on swoją nazwę od dominującego koloru w ówczesnych obrazach malarza. Były to dzieła dojrzałe, utrzymane w kolorycie melancholijnym, ukazujące tematykę i postaci osób ubogich. Okres różowy, który Picasso rozpoczyna w wieku 24 lat, jest o wiele bardziej optymistyczny i energiczny, częstą tematyką podejmowaną wówczas przez malarza jest cyrk. Za powstałe w tym okresie można uznać m.in. słynne dzieło "Panny z Awinionu". Od 1907 roku Picasso pod wpływem swojego rywala Paula Cézanne’a oraz sztuki afrykańskiej rozpoczął twórcze eksperymenty z geometryzacją i uproszczeniem formy, które dały początek kubizmowi. Pierwsza faza kubizmu Picassa, nazywana fazą analityczną trwała mniej więcej do 1912 roku. Po niej nastąpiła faza postanalityczna, charakteryzująca się eksperymentami z pogranicza malarstwa klasycznego i kolażu.
Hiszpański malarz był dwukrotnie żonaty, posiadał czworo dzieci. Picasso związał się m.in. z Olgą Koklową, tancerką, z którą w 1918 roku wziął ślub. Z tego małżeństwa urodził się syn, Paul. Drugą żoną artysty była Jacqueline Roque. Z kolejnego związku z Marią Teresą Walter Picasso miał córkę Mayę, zaś z Francoise Gilot – syna Claude’a i córkę Palomę.
Gdy w 1936 roku wybuchła wojna domowa w Hiszpanii, artysta opowiedział się po stronie republikańskiej, a w 1937 roku na zamówienie hiszpańskiego rządu za 200 tys. peset namalował słynną „Guernicę”. Dziś możemy ją oglądać w Narodowym Muzeum Centrum Królowej Zofii w Madrycie. Okres II wojny światowej Picasso spędził w Paryżu, w 1944 wstąpił do Francuskiej Partii Komunistycznej, a po wojnie zaangażował się po stronie ruchów lewicowych i pokojowych. W 1948 roku Picasso przyjechał do Polski, wziął udział w Światowym Kongresie Intelektualistów w Obronie Pokoju we Wrocławiu, a także odwiedził Warszawę. Artysta zmarł w 1973 roku w Mougins we Francji na niewydolność płuc i serca. Został pochowany w Vauvenargues.
Obrazy Pabla Picassa osiągają zawrotne sumy na rynku aukcyjnym. Za autoportret artysty „Yo, Picasso” zapłacono 47,85 miliona dolarów - co jest jedną z niższych cen, jaką zapłacono za obraz artysty. W maju 2004 roku dom aukcyjny Sotheby's sprzedał obraz Picassa o tytule „Chłopiec z fajką” za 126,4 mln dolarów.
13/12/2021