Wilhelm PLEYDE NWURFF (1420-1472) i Michael WOLGEMUT (1434-1519) Drzeworyt langowy, bity z dwóch klocków, papier żeberkowy. Wym. 25 x 52,5 cm, dwa arkusze dwustronnie drukowane sklejone w jeden, 38,5 x 55 cm w świetle passe-partout). Niesygn. Uzupełnienie papieru na złożeniu składki. Wycięte z Hartmann Schedl, Liber Chronicarum, Norymberga 1493. Panorama Kazimierza, Krakowa i Kleparza jest najstarszym zachowanym widokiem Krakowa. Jest to widok imaginacyjny wykonany jednak ze znajomością układu urbanistycznego miasta. Drzeworyt ukazuje Kraków widziany jakby z lotu ptaka, od strony północnej. Towarzyszący tekst oddaje dość wiernie wiedzę o planie i zabudowie stolicy ówczesnej Polski. Obecnie przypuszcza się, że autorem szkicu, który posłużył do skomponowania drzeworytu był Konrad Celtis, niemiecki humanista i poeta, przebywający w Krakowie przez dwa lata i wykładający na Almae Mater. W wydanej przez Antona Kobergera, ojca chrzestnego Dürera, Weltchronik poza historią świata od czasów biblijnych opisano najważniejsze miasta ówczesnej Europy. Ten inkunabuł to jedno z pierwszych tak udanych połączeń tekstu z obrazem. Za zilustrowanie dzieła Hartmanna Schedla (1440-1519) odpowiadali Michael Wolgemut i jego pasierb Wilhelm Pleydenwurff. Wolgemut był czołowym norymberskim malarzem końca XV w., mistrzem Dürera. Uczył się u Hansa Pleydenwurffa i po jego śmierci przejął po nim warsztat, poślubił wdowę i przyjął syna na asystenta. W latach 70. produkował wielkie rzeźbiarsko - malarskie retabula; projektował też witraże, malował portrety i miniatury książkowe. Po roku 1480 zajmował się głównie drzeworytnictwem. Jego styl cechowały typowo norymberskie linearyzm i powściągliwość gestu postaci. Ryciny Wolgemuta i młodego Pleydenwurffa są nierozróżnialne stylowo. Banach 1983; Portrety miast, str. 78, 80, 152, poz. 203.
