Antoni Uniechowski (1903-1976), W bibliotece

tusz, akwarela, papier / 39 x 30 cm w świetle passe-partout
sygnatura p.d.: ‘AU’
numer inwentarzowy: UK/mn/17/1/2020/e


POCHODZENIE:
kolekcja prywatna, Bytom

Antoni Radogost-Uniechowski, urodził się 23 lutego 1903 roku w Wilnie. Studiował u profesora Karola Tichego (pracownia malarstwa) oraz Wojciecha Jastrzębowskiego (projektowanie brył i płaszczyzn). Podczas studiów wyróżniał się szczególnie znajomością historii sztuki. W 1930 roku ukończył studia. W owym czasie Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie nie była jeszcze Akademią, a co za tym idzie po ukończeniu studiów nie otrzymywało się żadnego dyplomu. W okresie
międzywojennym o zamówienia na prace graficzne nie było łatwo. Artysta zajmował się w tym czasie głównie sztuką użytkową, nie znaczy to, że wtedy nie rysował, bo jak sam mówił - rysował zawsze. „W latach trzydziestych malował temperami. Obrazki jak miniatury. To co później miało stać się tą jego wychwalaną, leciutką, zwiewną kreską piórkiem i tuszem, przedtem było starannie wypracowanymi obrazkami. Cieniutkimi pędzelkami (...) malował kolorowe scenki rodzajowe: woltyżerki na arenach cyrku, akrobatki na linach zawieszonych wśród podwórek, ogrodniczki, praczki, boginki z mitologii. Obrazek obrysowywał kolorowymi kreskami - tworzyły ramki - i polerował.” W tym czasie wykonał także: srebrną tablicę erekcyjną dla łodzi podwodnej ORP „Orzeł”, witraż na statku M/S „Sobieski”, sztandary województw, plakietkę z kości słoniowej na Wystawę Światową w Nowym Jorku, plakietkę z syrenką warszawską dla prezydenta miasta Stefana Starzyńskiego. Projektował gobeliny, wystawy wielu warszawskich kawiarni, hoteli i sklepów m in. E. Wedla, zaprojektował również wnętrze cukierni A. Blikle przy ul. Nowy Świat. Przed wojną Antoni Uniechowski był członkiem Bloku Zawodowego Artystów Plastyków. Okupację niemiecką spędził wraz z córką Krystyną w Warszawie (jego żona Maria zmarła w 1941 roku). Utrzymywał się ze sprzedaży własnych rysunków i z prac dekoratorskich. Po wojnie rozpoczął działalność ilustratorską, której początki łączą się ściśle z powstaniem „Przekroju”. Artysta współpracował z wieloma wydawnictwami, najwięcej książek z jego rysunkami wydała „Nasza Księgarnia”, „Czytelnik”, PWN oraz „Iskry”. Były to w pierwszym rzędzie pozycje literatury klasycznej, dla starszej młodzieży i dorosłych. Wśród pisarzy polskich ilustrował: A. Mickiewicza, J. Słowackiego, H. Sienkiewicza, B. Prusa, E. Orzeszkową, S. Żeromskiego, J. Tuwima. Z francuskich: Woltera, A. F. Prévosta, H. Murgera, W. Hugo, A. Dumasa, z rosyjskiej: A. Puszkina, I. Turgieniewa, L. Tołstoja, A. Czechowa. Na szczególne wyróżnienie zasługują ilustracje do „Preliminariów peregrynacji do Ziemi Świętej...” J. Słowackiego, prace do „Monachomachii” I. Krasickiego, czy album „Stara Warszawa”. W 1949 roku Antoni Uniechowski powrócił do Warszawy. Od 5. I. 1950 roku był Członkiem Rzeczywistym Związku Polskich Artystów Plastyków, należał do Sekcji Grafiki. Przedmioty artystyczne były wielką pasją artysty, lubił się nimi otaczać, stanowiły inspirację do pracy. Scenografię i plakat traktował Antoni Uniechowski drugoplanowo. Najważniejsza dla artysty była zawsze ilustracja książkowa. Jego prace prezentowane były w kraju i poza jego granicami. Antoni Uniechowski zmarł w Warszawie 28 maja 1976 roku. Pochowany został na cmentarzu wojskowym na warszawskich Powązkach. Antoni Uniechowski był malarzem, scenografem, ale przede wszystkim rysownikiem-ilustratorem. Prace Antoniego Uniechowskiego, postacie, które stworzył ilustrując blisko dwieście tytułów książek żyją nadal w wyobraźni wielu pokoleń czytelników. Nadal bawią i uczą [na bazie opracowania Hanny Łukowskiej].