Spis osób, które złożyły ofiary na rzecz powstania Kościuszkowskiego z wymienieniem składanych ofiar.

Różni ludzie przychodzili, po drodze stawali, 
Wedle stanu na Ojczyznę, co mieli dawali, 
Szlachcic przywiódł konia z rzędem od srebra, od złota; 
Na wojaka, jedynaka niewiasta sierota: 
Pokłoniła się do ziemi przed starszymi wdowa, 
Chciała gadać, rozpowiadać, zabrakło jej słowa. 

Z poematu: „Kościuszko" T. Lenartowicza.

Ogłaszając‎ ‎powstanie,‎ ‎nie‎ ‎posiadał‎ ‎Kościuszko‎ ‎do‎ ‎prowadzenia wojny‎ ‎dwóch‎ ‎przed‎ ‎wszystkiemi‎ ‎innemi‎ ‎najpotrzebniejszych‎ ‎środków: armii‎ ‎i‎ ‎pieniędzy,‎ ‎gdyż‎ ‎tak‎ ‎wojsko‎ ‎Rzeczypospolitej‎ ‎jako‎ ‎i‎ ‎skarb narodowy‎ ‎stały‎ ‎pod‎ ‎nadzorem‎ ‎Rosyi.‎ ‎Podejmować‎ ‎walkę‎ ‎z‎ ‎nieprzyjacielem‎ ‎potężnym‎ ‎w‎ ‎takich‎ ‎warunkach‎ ‎było‎ ‎zadaniem‎ ‎olbrzymiem; wypowiedzieć‎ ‎wojnę‎ ‎i‎ ‎tworzyć‎ ‎sobie‎ ‎do‎ ‎niej‎ ‎dopiero‎ ‎siłę‎ ‎zbrojną i‎ ‎starać‎ ‎się‎ ‎o‎ ‎zasoby‎ ‎materyalne‎ ‎mógł,‎ ‎z‎ ‎wiarą‎ ‎w‎ ‎powodzenie,‎ ‎- chyba‎ ‎tylko‎ ‎Kościuszko.‎ ‎Przejęty‎ ‎gorącą‎ ‎miłością‎ ‎Ojczyzny,‎ ‎ożywiony‎ ‎świętością‎ ‎sprawy,‎ ‎której‎ ‎obowiązek‎ ‎przyjął‎ ‎na‎ ‎siebie‎ ‎z‎ ‎rąk narodu,‎ ‎-‎ ‎sam‎ ‎gotów‎ ‎dla‎ ‎niej‎ ‎do‎ ‎wszelkich‎ ‎poświęceń,‎ ‎wierzył w‎ ‎to‎ ‎usilnie,‎ ‎że‎ ‎naród‎ ‎powołany‎ ‎do‎ ‎ratowania‎ ‎Ojczyzny,‎ ‎z‎ ‎ochotą wszelkie‎ ‎położy‎ ‎ofiary‎ ‎i‎ ‎stworzy‎ ‎wszystko,‎ ‎cokolwiek‎ ‎potrzebnem będzie‎ ‎do‎ ‎ocalenia‎ ‎niepodległości. 

W‎ ‎imię‎ ‎tej‎ ‎silnej‎ ‎wiary‎ ‎wydał‎ ‎w‎ ‎pierwszym‎ ‎zaraz‎ ‎dniu‎ ‎ogłoszenia‎ ‎powstania‎ ‎odezwę‎ ‎do‎ ‎obywatelów,‎ ‎w‎ ‎której‎ ‎ich‎ ‎wzywa,‎ ‎aby spieszyli‎ ‎mu‎ ‎z‎ ‎pomocą‎ ‎do‎ ‎przeprowadzenia‎ ‎podjętej‎ ‎walki.‎ ‎„Nie potrafię‎ ‎skruszyć‎ ‎obelżywego‎ ‎jarzma‎ ‎niewoli‎"‎,‎ ‎mówi‎ ‎w‎ ‎niej‎ ‎Kościuszko,‎ ‎„jeżeli‎ ‎od‎ ‎Was‎ ‎jak‎ ‎największego‎ ‎i‎ ‎najdzielniejszego‎ ‎wsparcia nie‎ ‎znajdę.‎ ‎Wspomagajcież‎ ‎mnie‎ ‎więc‎ ‎całą‎ ‎siłą‎ ‎Waszą‎ ‎i‎ ‎spieszcie się‎ ‎pod‎ ‎chorągwie‎ ‎Ojczyzny.‎ ‎-‎ ‎W‎ ‎jednym‎ ‎interesie,‎ ‎jednaż‎ ‎gorliwość‎ ‎wszystkich‎ ‎serca‎ ‎zajmować‎ ‎powinna.‎ ‎Poświęćcie‎ ‎dla‎ ‎kraju część‎ ‎majątku‎ ‎waszego....‎ ‎- Przystawiajcie‎ ‎ludzi‎ ‎zdatnych‎ ‎z‎ ‎bronią do‎ ‎wojsk‎ ‎naszych;‎ ‎nie‎ ‎odmawiajcie‎ ‎im‎ ‎żywności‎ ‎w‎ ‎mąkach,‎ ‎sucharach,‎ ‎zsypkach‎ ‎zbożowych‎ ‎i‎ ‎t.‎ ‎p.‎ ‎Dostawiajcie‎ ‎koszul,‎ ‎koni,‎ ‎obuwia, sukna‎ ‎prostego,‎ ‎płótna‎ ‎na‎ ‎namioty.‎ ‎Szlachetne‎ ‎te‎ ‎ofiary‎ ‎dla‎ ‎Wolności‎ ‎Ojczyzny‎ ‎w‎ ‎wdzięczności‎ ‎całego‎ ‎Narodu‎ ‎godną‎ ‎siebie‎ ‎mieć będą‎ ‎zapłatę.‎"‎ ‎-

Silna‎ ‎wiara‎ ‎w‎ ‎ofiarność‎ ‎narodu‎ ‎nie‎ ‎zawiodła‎ ‎Kościuszkę;‎ ‎wymowne‎ ‎słowa‎ ‎jego‎ ‎znalazły‎ ‎oddźwięk‎ ‎w‎ ‎tysiącznych‎ ‎sercach,‎ ‎i‎ ‎na całym‎ ‎przestworzu‎ ‎ziemi‎ ‎polskiej‎ ‎poczęły‎ ‎wpływać‎ ‎obfite‎ ‎dary‎ ‎na potrzeby‎ ‎powstania.‎ ‎Ludzie‎ ‎wszystkich‎ ‎stanów,‎ ‎bogacze‎ ‎i‎ ‎ubodzy, znosili‎ ‎według‎ ‎możności‎ ‎datki‎ ‎i‎ ‎składali‎ ‎je‎ ‎na‎ ‎ołtarzu‎ ‎Ojczyzny. Gdziekolwiek‎ ‎ogłoszonem‎ ‎zostało‎ ‎powstanie,‎ ‎natychmiast‎ ‎tworzyły‎ ‎się bióra,‎ ‎do‎ ‎których‎ ‎znoszono:‎ ‎pieniądze,‎ ‎przedmioty‎ ‎srebrne‎ ‎i‎ ‎złote, odzież,‎ ‎żywność,‎ ‎broń,‎ ‎konie,‎ ‎i‎ ‎rozmaite‎ ‎inne‎ ‎rzeczy,‎ ‎które‎ ‎mogły‎ ‎się przydać.‎ ‎Wielu,‎ ‎bardzo‎ ‎wielu‎ ‎składało‎ ‎ofiary‎ ‎w‎ ‎imię‎ ‎rzeczywistej miłości‎ ‎Ojczyzny,‎ ‎powodowani‎ ‎gorącą‎ ‎życzliwością‎ ‎dla‎ ‎sprawy,‎ ‎- nie brak‎ ‎przecież‎ ‎było‎ ‎i‎ ‎takich,‎ ‎którzy‎ ‎datkami‎ ‎swemi‎ ‎starali‎ ‎się‎ ‎maskować‎ ‎i‎ ‎usiłowali‎ ‎kłamać‎ ‎uczucia,‎ ‎rzeczywistym‎ ‎przekonaniom‎ ‎swym wręcz‎ ‎przeciwne.‎ ‎Było‎ ‎niestety‎ ‎i‎ ‎mnóstwo‎ ‎takich,‎ ‎którzy‎ ‎na‎ ‎po wstanie‎ ‎nie‎ ‎dawali‎ ‎nic,‎ ‎albo,‎ ‎jeżeli‎ ‎dali,‎ ‎to‎ ‎z‎ ‎musu,‎ ‎- znaczna liczba,‎ ‎Kościuszce‎ ‎i‎ ‎powstaniu‎ ‎niechętnych,‎ ‎uciekła‎ ‎za‎ ‎granicę,‎ ‎byle nic‎ ‎nie‎ ‎dać,‎ ‎-‎ ‎byle‎ ‎z‎ ‎powstaniem‎ ‎nic‎ ‎me‎ ‎mieć‎ ‎do‎ ‎czynienia.‎ ‎Zwyczajnie:‎ ‎gdzie‎ ‎światła‎ ‎dużo,‎ ‎tam‎ ‎i‎ ‎cienia‎ ‎niemało! 

W‎ ‎Krakowie‎ ‎zaraz‎ ‎w‎ ‎dzień‎ ‎ogłoszenia‎ ‎powstania‎ ‎urządzono składkę‎ ‎na‎ ‎potrzeby‎ ‎Ojczyzny‎ ‎i‎ ‎złożono‎ ‎liczne‎ ‎dary. 

W‎ ‎Warszawie‎ ‎zebrała‎ ‎pani‎ ‎Mokronowska,‎ ‎zona‎ ‎komendanta miasta,‎ ‎w‎ ‎cztery‎ ‎dni‎ ‎po‎ ‎dokonanej‎ ‎rewolucyi:‎ ‎22,910‎ ‎złtp. 

W‎ ‎Wilnie‎ ‎wpłynęło‎ ‎z‎ ‎ofiar‎ ‎i‎ ‎podatków‎ ‎do‎ ‎skarbu‎ ‎narodowego od‎ ‎kwietnia‎ ‎do‎ ‎czerwca:‎ ‎1,661,579‎ ‎złtp.‎ ‎Wilno‎ ‎samo‎ ‎złożyło: 363,552‎ ‎złtp.‎ ‎i‎ ‎groszy‎ ‎4,‎ ‎oprócz‎ ‎srebra,‎ ‎klejnotów‎ ‎i‎ ‎innych‎ ‎rzeczy wartościowych. 

Niepodobieństwem‎ ‎dla‎ ‎braku‎ ‎dostatecznych‎ ‎źródeł‎ ‎wyliczyć wszystkie‎ ‎ofiary,‎ ‎jakie‎ ‎w‎ ‎całej‎ ‎Polsce‎ ‎płynęły‎ ‎na‎ ‎potrzeby‎ ‎powstania;‎ ‎osoby‎ ‎bogate‎ ‎lub‎ ‎wysokie‎ ‎zajmujące‎ ‎stanowisko‎ ‎przesyłały znaczne‎ ‎kwoty‎ ‎wprost‎ ‎na‎ ‎ręce‎ ‎Kościuszki,‎ ‎albo‎ ‎też‎ ‎do‎ ‎kas‎ ‎wojskowych‎ ‎‎pokwitowań‎ ‎z‎ ‎ich‎ ‎odebrania‎ ‎nie‎ ‎ogłaszano‎ ‎publicznie.‎ ‎Ówczesne‎ ‎czasopisma‎ ‎warszawskie‎ ‎zamieszczają‎ ‎jedynie‎ ‎wykazy‎ ‎darów drobniejszych,‎ ‎wpływających‎ ‎codziennie‎ ‎z‎ ‎Warszawy‎ ‎Krakowa‎ ‎i‎ ‎ich okolic;‎ ‎mało‎ ‎zapisków‎ ‎takich‎ ‎znaleść‎ ‎można,‎ ‎któreby‎ ‎się‎ ‎odnosiły do‎ ‎ofiar‎ ‎składanych‎ ‎na‎ ‎Litwie‎ ‎i‎ ‎w‎ ‎Wielkopolsce,‎ ‎a‎ ‎przecież‎ ‎i‎ ‎tu i‎ ‎tam‎ ‎składano‎ ‎je‎ ‎również‎ ‎chętnie‎ ‎i‎ ‎obficie. 

Podany‎ ‎poniżej‎ ‎spis‎ ‎ofiarodawców,‎ ‎sporządzony‎ ‎na‎ ‎podstawie takich‎ ‎zapisków,‎ ‎znajdujących‎ ‎się‎ ‎w‎ ‎owych‎ ‎czasopismach‎ ‎lub‎ ‎pamiętnikach,‎ ‎dotyczących‎ ‎powstania‎ ‎Kościuszki,‎ ‎wykazuje‎ ‎dojonej‎ ‎gotówki‎ ‎ogółem:‎ ‎2798‎ ‎dukatów,‎ ‎14,266‎ ‎czerwonych‎ ‎złotych,‎ ‎805,945¾ złotych‎ ‎polskich‎ ‎i‎ ‎15‎ ‎florenów.‎ ‎Sam‎ ‎król‎ ‎Stanisław‎ ‎August‎ ‎złożył w‎ ‎gotówce‎ ‎149,200‎ ‎złotych‎ ‎polskich. 

Spis‎ ‎ten‎ ‎jest‎ ‎w‎ ‎szczegółach‎ ‎swoich‎ ‎wymownym‎ ‎obrazem‎ ‎ofiarności‎ ‎wielkiej‎ ‎części‎ ‎ówczesnego‎ ‎społeczeństwa.

***

A.‎ ‎6‎ ‎złotych‎ ‎polskich. 

Abramowicz‎ ‎Joachim‎ ‎-‎ ‎3600‎ ‎złotych‎ ‎polskich. 

Adamski‎ ‎Kajetan‎ ‎-‎ ‎24‎ ‎funty‎ ‎ołowiu. 

Adamska,‎ ‎obywatelka,‎ ‎-‎ ‎paczkę‎ ‎skubaniny‎ ‎i‎ ‎4‎ ‎paczki‎ ‎bandażów. 

Albert‎randy, ‎ksiądz‎ ‎kanonik,‎ ‎-‎ ‎1‎ ‎dystynktoryum‎ ‎złote‎ ‎z‎ ‎łańcuszkiem‎ ‎plecionym‎ ‎cienkim. 

Albertrandy‎ ‎-‎ ‎1‎ ‎fuzyą‎ ‎nową,‎ ‎1‎ ‎parę‎ ‎pistoletów,‎ ‎1‎ ‎róg‎ ‎z‎ ‎prochem,‎ ‎1‎ ‎torbę‎ ‎strzelecką,‎ ‎1‎ ‎kordelas. 

Alexandrowicz,‎ ‎wojewoda‎ ‎Podlaski‎ ‎-‎ ‎500‎ ‎złotych‎ ‎polskich. 

Ancuta‎ ‎-‎ ‎w‎ ‎złocie‎ ‎90‎ ‎złotych‎ ‎polskich. 

Andrzejewski‎ ‎Wincenty,‎ ‎rybak‎ ‎-‎ ‎380‎ ‎złotych‎ ‎polskich. 

Antoniewicz‎ ‎Tomasz‎ ‎-‎ ‎20‎ ‎złotych‎ ‎polskich. 

Ap‎‎felt‎ero‎w‎‎a‎ ‎Barbara‎ ‎-‎ ‎2‎ ‎złote‎ ‎polskie. 

Arndt‎ ‎-‎ ‎12‎ ‎złotych‎ ‎polskich. 

Arnold‎ ‎Maryan,‎ ‎ksiądz‎ ‎-‎ ‎36‎ ‎złotych‎ ‎polskich. 

Awadyk‎ ‎Michał,‎ ‎ksiądz‎ ‎-‎ ‎w‎ ‎srebrze‎ ‎6‎ ‎łyżek,‎ ‎6‎ ‎par‎ ‎noży‎ ‎z‎ ‎grabkami,‎ ‎1‎ ‎cukierniczkę,‎ ‎1‎ ‎tabakierkę,‎ ‎1‎ ‎solniczkę,‎ ‎2‎ ‎łyżeczki‎ ‎małe, 2‎ ‎pary‎ ‎sprzączek,‎ ‎razem‎ ‎5‎ ‎grzywien,‎ ‎8‎ ‎łótów,‎ ‎prócz‎ ‎tego:‎ ‎siodło z‎ ‎trenzlami‎ ‎i‎ ‎munsztukiem,‎ ‎1‎ ‎siodło‎ ‎samo‎ ‎przez‎ ‎się,‎ ‎1‎ ‎deczek zielony‎ ‎sukienny. 

B.‎ ‎-‎ ‎czerwony‎ ‎złoty‎ ‎1. 

Baczyński‎ ‎-‎ ‎180‎ ‎złotych‎ ‎polskich.‎ ‎

Baczyński,‎ ‎miody‎ ‎-‎ ‎18‎ ‎złotych‎ ‎polskich.