GDAŃSK - JUDAICA. Uchwała w sprawie zakazu stałego zamieszkania i prowadzenia działalności w mieście przez Żydów. Wydano 9 kwietnia 1745 r.

GDAŃSK – JUDAICA. Uchwała w sprawie zakazu stałego zamieszkania i prowadzenia działalności w mieście przez Żydów. Wydano 9 kwietnia 1745 r., 4 str., stan db., zabrudzenia pierwszej strony, ozdobny inicjał, format: 8°. […] eine ziemliche Anzahl anhero gekommener Juden nich nur gegenst die allgemeine Rechte der Lande Preussen in dieser Stadt […].

Nie jest powszechnie wiadome, że w epoce Rzeczpospolitej Obojga Narodów Żydom nie wolno było na stałe zamieszkiwać ani prowadzić działalności gospodarczej w obrębie murów miejskich gdańskiego Śródmieścia. Mogli przebywać na terenie miasta tylko czasowo, za wykupieniem specjalnego glejtu. Jedynie podczas Jarmarku Dominikańskiego mieli prawo zatrzymać się w mieście i prowadzić handel bez żadnych dodatkowych pozwoleń i płatności. Prawo to aż do 1773 r., kiedy to Gdańsk inkorporowano do Prus, było regularnie ponawiane. Jak dowiadujemy się z odnawiającego zakaz dokumentu, zabroniono przy tej okazji również wszelkich form pośrednictwa (Courtagie) czy wymiany prezentów, co pozwoliłoby Żydom obejść obostrzenia. Co ciekawe, na właścicieli oberż i noclegowni gdańskich nałożono obowiązek czuwania nad tym, by przebywający u nich Żydzi nie zatrzymywali się dłużej, niż pozwalało im na to prawo. Zachęcano przy tym do wszelkich form donosicielstwa. Za nieprzestrzeganie tego obowiązku mogli zostać ukarani sami oberżyści!