[WOJSKO, 20 (galicyjski) Pułk Piechoty]. Maszynopisowe, powielane i rękopiśmienne materiały sporządzone przez Kazimierza...

[WOJSKO, 20 (galicyjski) Pułk Piechoty]. Maszynopisowe, powielane i rękopiśmienne materiały sporządzone przez Kazimierza Ducha, przewodniczącego Komisji Historyczno-Odznaczeniowej Związku Organizacji "Wolność" i uczestników walk o niepodległość w formacjach byłej armii austriackiej, dotyczące pracy niepodległościowej w b. formacjach armii austriackiej.
Karty form. ca 34x21 cm. Materiały nigdy nie były publikowane.
Zespół zaw. maszynopisy i maszynopisy powiel.:
* "Memoriał historyczny o pracach niepodległościowych w formacjach pochodzących z Małopolski w b[yłej] a[rmii] a[ustriackiej]" (s. 11)
* "Przemówienie prof. [...] Romana Pollaka na Zjeździe, zorganizowanym przez Komitet Organizacyjny Zjazdui POW Front Włoski, Organizacji "Wolność" i uczestników prac niepodl. w form. b.a.a." (s. 2)
* artykuł "Prace niepodległościowe w b. austr. 20 p.p." (k. 40)
* artykuł "Prace niepodległościowe w b. 20 pp." (k. 45; tytuł podobny do pow., tekst inny)
* artykuł "Prace niepodległościowe tajnej organizacji wojskowej "Wolność" (k. 18)
oraz rękopiśmienna wersję artykułu "Prace niepodległościowe w b. austr. 20 p.p." (s. 56 ze skreśleniami i poprawkami). Część kart z załamanymi krawędziami i narożnikami, uzupełniające dopiski w tekście i na dołączonych kartkach.
K. Duch (1890-1954) - major WP, poseł i senator II RP. Podczas I wojny służył w 20 (galicyjskim) Pułku Piechoty armii austriackiej, na froncie rosyjskim dostał się do niewoli rosyjskiej, skąd zbiegł. Był aktywnym członkiem organizacji "Wolność" na froncie włoskim, brał udział w antyaustriackim przewrocie wojskowym w Tarnowie 30-31 X 1918.
Organizacja „Wolność” - konspiracja niepodległościowa w cesarsko-królewskiej armii podczas I wojny światowej. [Jej początki] sięgają jesieni 1916 r., gdy w szeregach 20. Galicyjskiego Pułku Piechoty na froncie rosyjskim [...] powstały wśród oficerów-Polaków zalążki tajnej organizacji. Rozwinęła się ona w 1917 r. na froncie włoskim, dokąd przetransportowany został 20. Galicyjski PP. Sprzysiężeni dążyli do porozumienia się z Legionistami, którzy po kryzysie przysięgowym i rozwiązaniu Legionów Polskich zesłani zostali do tzw. polskich pułków na front włoski [...]. Organizacja powstała z inspiracji por. Stanisława Bergmana, [...] do czołowych konspiratorów należeli również kpt. Juliusz Siwak oraz porucznicy: Kazimierz Duch, Stanisław Kawczak, Stanisław Mężyk [...]. Czołowym osiągnięciem organizacji "Wolność" było dokonanie udanych przewrotów wojskowych na terenie garnizonów tarnowskiego i sądeckiego z 30/31 października 1918 r., a także przejęcie władzy na froncie włoskim z rąk austriackiego dowództwa nad 20. Galicyjskim PP., który stał się tym samym pierwszym oddziałem Wojska Polskiego (3 listopada 1918 r.), a następnie doprowadzenie w pełni uzbrojonego i wyekwipowanego pułku z terytorium Słowenii do Nowego Sącza, gdzie przekształcił się niebawem w 1. Pułk Strzelców Podhalańskich" (Wikipedia). Obszerna monografia organizacji wyszła spod pióra J. Gizy ("Organizacja 'Wolność' 1918', Kr. 2011).