BIBLIA to iest Księgi Starego y Nowego Testamentv, wedłvg łacinskiego przekładu starego, w kościele powszechnym przyiętego, na Polski ięzyk z nowu z pilnością przełożone, z dokładaniem textv zydowskiego y greckiego, y z wykładem Katholickim trudnieyszych mieysc [...] Przez D. Jakvba Wvyka z Wągrowca [...]. W Krakowie 1599. W Drukarni Łazarzowey. folio, s. [36], 1479, [55]. opr. perg. z epoki, metalowe okucia i zapinki, obcięcie barwione.
E.13, 15. Podklejone fachowo marginesy kilkunastu kart (w większości na końcu księgi), podklejony ubytek narożnika ostatniej karty, niewielkie zaplamienia dwóch kart, stan bardzo dobry. Brak, jak niemal we wszystkich zachowanych egzemplarzach, ryciny frontispisowej. Na pięciopolowym grzbiecie ze zwięzami odręczny tytuł umieszczony w epoce: "Biblia". Na obu okładkach złocony owalny zdobnik z postacią króla Dawida z cytrą. W narożnikach obu okładek trójkątne okucia z okrągłymi guzami. Dwie zdobione mosiężne zapinki na pergaminowych paskach.
Zawartość w kolejności: dwubarwna, czarno-czerwona karta tytułowa zamknięta, tak jak pozostałe karty, podwójną ramką liniową; na odwrocie drzeworytowy herb z orłem w otoczeniu licznych herbów, z sentencją "Virtus unita" (zjednoczona siła); trzystronicowa dedykacja dla Zygmunta III podpisana "Kapłani zakonu Sociertais Iesu"; przedmowa Stanisława Karnkowskiego, arcybiskupa gnieźnieńskiego "Czytelnikowi łaski Bozey" na 8 stronach; dwudziestostronicowy tekst Wujka "Przygotowanie do pozytecznego czytania Pisma S." (tu m.in.: O trzech ięzykach, któremi pismo S. iest napisane, O Bibliach haeretyckich, O Bibliach Polskich y innych pospolitych ięzyków, Jako ma bydź czytane pismo S., Sprawa o wydaniu y tłumaczeniu tey Bibliiey); wykaz skrótów użytych w tekście i "Porządek ksiąg" obu części (przy nazwie niemal każdej księgi dopisano ręczne numer strony, na której się rozpoczyna); kolejne księgi Starego Testamentu (s. 1-1100); kartę tytułową Nowego Testamentu z krótkimi objaśnieniami na odwrocie; księgi Nowego Testamentu (s. 1103-1479), początek ewangelii wg św. Mateusza w ozdobnej drzeworytowej bordiurze; "Reiestr Rzeczy przednieyszych y potrzebnieyszych" na stronach nieliczbowanych; na ostatniej karcie errata ("Omyłki szkodliwsze tak poprawisz") i na odwrocie rejestr arkuszy drukarskich.
Pierwsze całościowe wydanie Biblii w przekładzie Jakuba Wujka, wielokrotnie wznawiane aż do XX w. Ukazało się jako odpowiedź na protestancką Biblię Radziwiłłowską (wspomina o niej Wujek w przedmowie), która pod względem językowym przewyższała jedyny ówczesny polski przekład Pisma Świętego autorstwa Leopolity z 1563. Edycję nowego przekładu rozpoczęła publikacja "Nowego Testamentu" w 1593 (rok później ukazało się wyd. II poprawione), która poprzedziła "Psałterz Dawidowy" z 1594. Cały tekst Biblii wydano po śmierci tłumacza, do druku przygotowała ją specjalna komisja jezuicka. "Przekład Biblii przyjęty został bardzo przychylnie. Był on bowiem znakomity tak pod względem językowym, jak i merytorycznym. W tłumaczeniu Wujek oparł się na Wulgacie [...] starał się Wujek oddać jasno myśl zachowując w miarę możności dosłowność tekstu" ("Podręczna encyklopedia biblijna", t. 1-2, Poz. 1960). "Jego przekład [...] przewyższał wszystkie dotychczasowe i wywarł ogromny wpływ na język i na uformowanie się pol. stylu biblijnego" (LPPE). Biblia Wujka "była i prawdopodobnie pozostanie wydarzeniem epokowym w dziejach polskich przekładów tej księgi" (M. Kossowska "Biblia w języku polskim", t. 1-2, Poz. 1968-1969). Rzadkie.
Recently viewed
Please log in to see lots list
Favourites
Please log in to see lots list