WIELKOPOLSKA. DĄBROWSKI, JAN HENRYK, Beytrag / zur Geschichte / der

WIELKOPOLSKA. DĄBROWSKI, JAN HENRYK, Beytrag / zur Geschichte / der / polnischen / Revolution / im Jahre 1794 (pol. Przyczynek do historii rewolucji polskiej 1794 roku), wyd. Frankfurt i Lipsk 1796; 132 str., st. bdb., oprawa twarda, półskórek z epoki, z lekkimi przetarciami, grzbiet pęknięty, na grzbiecie złocenia, karty w stanie idealnym, brzegi kart barwione; format 16d;

Jan Henryk Dąbrowski napisał tę książkę zaraz po upadku powstania kościuszkowskiego. Korzystał z zebranych przez siebie dokumentów, w tym rozkazów naczelnika Kościuszki, ponadto sam dysponował wyśmienitą pamięcią, w związku z tym przebieg kampanii wielkopolskiej jest opisany bardzo dokładnie i szczegółowo w stylu raportu wojskowego. Dzieło ukazało się anonimowo w 1796 r. w jęz. niemieckim, przetłumaczone zapewne przez samego autora (doskonale władającego jęz. niemieckim z racji swojej wieloletniej służby w wojsku saskim) z manuskryptu polskiego. Publikacja w zasadzie nie jest szeroko znana polskim badaczom, o czym świadczą rzadkie odwołania w literaturze przedmiotu. Wynika to z faktu, że opracowanie to znajduje się w niewielu polskich bibliotekach i jest bardzo rzadkie. Jest ono szczególnie ważne dla historii Wielkopolski ostatnich lat I RP. Narrację rozpoczyna wycofanie wojsk pruskich spod oblężonej Warszawy, co było skutkiem wybuchu powstania na terenie Wielkopolski. Korpus Dąbrowskiego wysłano w celu wsparcia i utrzymania wielkopolskiej insurekcji. Można je określić pierwszym powstaniem wielkopolskim (drugie, z 1806 r., także odbywało się przy wsparciu Dąbrowskiego). Trudno się dziwić, że społeczeństwo Wielkopolskie uznało Dąbrowskiego za bohatera szczególnie zasłużonego, który dożywając swoich dni w Winnej Górze cieszył się powszechnym uznaniem.