PASEK Jan Chryzostom - Pamiętniki ... z czasów panowania Jana Kazimierza, Michała Korybuta i Jana III. Wydane z rękopisu...

PASEK Jan Chryzostom - Pamiętniki ... z czasów panowania Jana Kazimierza, Michała Korybuta i Jana III. Wydane z rękopisu przez Edwarda Raczyńskiego. Edycya druga. Poznań 1837. Nakł. J. J. Heinego. 8, s. [4], 302, [1]. opr. nieco późn. pł.
Maliszewski 358. Otarcia krawędzi grzbietu, miejscami wyraźne zabrązowienia papieru, ślady zawilgocenia, amatorsko reperowane drobne naddarcia - egz. w niezbyt dobrym stanie. Piecz. własn. Obca dedykacja na przedniej wyklejce. Drugie całościowe wydanie pamiętników.
J. C. Pasek (1636-1701) - uczestnik wypraw wojennych Czarnieckiego, żołnierz szukający nie tyle sławy, co zarobku na wojnie, później ziemianin, pieniacz (18 razy stawał przed sądem), uczestnik wielu burd i sporów, skazany na banicję. Spisywane pod koniec życia "Pamiętniki" są w mniejszym stopniu źródłem historycznym (autora zbyt ponosi wybujała fantazja), co świadectwem świadomości ówczesnej szlachty, wzorcem barokowej polszczyzny, zawierają też cenne literacko malownicze gawędy oparte na żołnierskich przygodach autora. Sam Pasek o swoim dziele mówił, że to nie kronika, ale tylko "dukt życia mego", głównym bohaterem uczynił siebie samego, własne perypetie, zasługi powiększając, ciemniejsze strony swego życiorysu ukrywając. Pamiętniki przeleżały w rękopisie aż do XIX w. Po raz pierwszy ukazały się w 1836 roku i od razu stały się sensacją dla badaczy tej epoki, zainteresował się nimi Słowacki (echa tego odnaleźć można w "Mazepie") i Mickiewicz (w "Prelekcjach paryskich"), były też cennym źródłem dla Sienkiewicza w okresie pisania "Trylogii".