BRONIEWSKI W. - Komuna Paryska. 1929. Nakład skonfiskowano!

BRONIEWSKI Władysław - Komuna Paryska. Poemat. Rysunki Władysława Daszewskiego. Warszawa 1929. Książka. 8, s. [31]. opr. pł. z epoki.
Stan dobry. Podpis własn. Henryka Ładosza (1902-1979) - aktora, konferansjera i recytatora (Encyklopedia Teatru Polskiego pisze o nim: "Brał udział w wieczorach poetyckich lewicy literackiej"). Zakreślenia fragmentów tekstu i nieliczne dopiski ołówkiem (wskazówki recytacyjne?). W tekście 6 całostronicowych, czerwono-czarnych kompozycji ilustrujących tekst poematu. Publikacja została skonfiskowana przez cenzurę. Bardzo rzadkie.
"Cenzura [...] dopatrzyła się w poemacie poświęconym rewolucji w Paryżu w 1871 roku 'treści zawierających cechy przestępstwa [...]. [Tom zawierał] ekspresyjne, czerwono-czarne rysunki Władysława Daszewskiego, pokazujące bohaterskich komunardów zabijanych przez żandarmów posłanych przeciwko nim przez biskupów, bankierów i polityków. Cenzura skonfiskowała wydrukowany nakład książki. Udało się ocalić tylko kilka egzemplarzy [...]" (M. Urbanek "Broniewski", War. 2011, s. 84-85). Autor wręczywszy jeden z ocalałych egzemplarzy M. Piechalowi miał powiedzieć: "Udało mi się wyrwać z pyska cenzury kilka egzemplarzy mojej 'Komuny Paryskiej'" (tamże, s. 86).
Utwór powstał w połowie XII 1928. "Poemat był wynikiem ówczesnych zainteresowań  Broniewskiego historią walk paryskich 1870 r. w związku z planowanym studium historycznym bądź powieścią [...]. Aktualne znaczenie 'Komuny Paryskiej' doceniła w pełni cenzura konfiskując nakład wydania z 1929 r. Przed konfiskatą udało się ocalić zaledwie kilka egzemplarzy, które w odpisach krążyły wśród czytelników [...]. Pełny tekst 'Komuny Paryskiej' ukazał się w drukowanej w ZSRR 'Kulturze Mas' oraz w 'Wyborze poezji' wydanym w Moskwie w 1932 r." (F. Lichodziejewska "Twórczość W. Broniewskiego", War. 1973, s. 127). W 1947 na podstawie jednego z ocalałych egzemplarzy pierwszego wydania wydano poemat z tymi samymi ilustracjami.